ادبیات ایران

شعر پارسی از دیرباز رابطه عجیبی با بهار داشته است و تقریبا بیشتر شاعران پارسی، با کلمات خود به استقبال رستاخیز زمین رفته‌اند. الهه خسروی یگانه: «آمد بهار خرم با رنگ و بوی طیب/ با صد هزار نزهت و آرایش عجیب/ چرخ بزرگوار یکی لشکری بکرد/ لشکرش ابرتیره و باد صبا نقیب/آن ابربین که گرید چون مرد سوگوار/ و آن رعد بین که نالد چون عاشق کئیب». وقتی رودکی این اشعار را برای بهار می‌سرود شاید گمان نمی‌کرد که هزاران سال بعد این بهاریه، همچنان برای پارسی‌زبانان، مصداق داشته باشد و به آن رجوع کنند. شاعر نابینایی که بهار و خصوصیاتش را عین به عین در بهاریه‌هایش ب

ادبیات ایران در جهان چه جایگاهی دارد؟ نویسندگان ایرانی چقدر در ممالک دیگر و از سوی نویسندگان و خوانندگان کشورهای دیگر شناخته شده اند؟. صد داریم به بررسی معروف ترین آثار نویسندگان ایرانی بپردازیم که در جهان شناخته شده و به زبان های مختلف چاپ شده اند. نویسندگان سرشناس ایرانی در جهان. ادبیات ایران در جهان چه جایگاهی دارد؟ نویسندگان ایرانی چقدر در ممالک دیگر و از سوی نویسندگان و خوانندگان کشورهای دیگر شناخته شده اند؟ آیا می توان اساس به این مسائل فکر کرد؟ در این گزارش به جست و جوی پاسخی برای این قبیل پرسش ها هستیم. بارها شنیده ایم که می گویند کتاب

هر نویسنده با آثاری ثبت شده، مطمئنا" از رهگذر نگاه خود شرحی از زندگی خویش را هم نوشته است. حال اگر کسی که در روزگار آن نویسنده زندگی نمی کند بخواهد زندگی نویسنده را مورد بررسی قرار دهد، چه آثاری را باید بیشتر مورد توجه قرار دهد: آثار خود نویسنده، آثار کسانی که در دوران نویسنده زندگی می کرده اند، یا آثار کسانی که نزدیک به دوران نویسنده بوده اند اما ارتباطی با واسطه داشته اند. این نکته می تواند بستگی به رویکرد و هدفی که از تحقیق است داشته باشد. مثلا ممکن است کسی بگوید برای من گفتن حقیقت از همه چیز برتر است، شاید این فرد فکر کند می تواند به خواس

۱. ظاهراً در هر نفسی که فرو می‌بریم گذشته از سرب و سم، مقداری کژخوانی و کژبینی هم وجود دارد وگرنه چرا باید یادداشت ساده» شفیعی کدکنی در مقدمه گزینه اشعار پرویز ناتل خانلری (مروارید، ۱۳۹۴) که پیش از این در کتاب «با چراغ و آینه» هم چاپ شده بود، اینهمه هیاهو و حرف و حدیث به پا کند و بر خلاف واقع فهمیده و نقد شود. ۲. شفیعی نگفته که خانلری پدر شعر نو فارسی است بلکه گفته خانلری در کنار نیما یکی از پیشاهنگان تحول شعر بوده که «در سالهای بعد از شهریور ۱۳۲۰ جمعی از جوانان مایه‌ور آن سال‌ها از طریق او به ضرورت تجدد در شعر فارسی پی بردند و حق این است که

«بنده طلعت آن باش که آنی دارد» و همین آنِ شعری اوست که همه را درگیر خود کرده است. بیستم مهرماه با نام یکی از شاخص‌ترین و درخشان‌ترین شاعران ایران گره خورده است. حافظ، شاعری است که فرم و محتوا را در هم تنیده و به اوج رسانده و با وجود تمام مشکلات زمانه‌اش، شاعرانگی را ارتقا داده، به گونه‌ای که بسیاری معتقدند بهترین‌های ممکن را با کلام فارسی خلق کرده است. به گزارش خبرنگار ادبیات ایسنا، بیستم مهرماه روز بزرگداشت خواجه شمس‌الدین محمد شیرازی، ملقب به لسان‌الغیب است که به علت از بر بودن قرآن کریم، به «حافظ» تخلص یافت. حافظ، غزل‌سرای نامی ایران در قرن

" شناخت جهان و دریافتن اینکه عمر انسان در این جهان ، کوتاه است و پایداری ندارد و عاقبت هر کس فنا و نابودی است ، موجب می شود افراد خردمند و دانا ، رفتار و کردار مناسب در پیش گیرند و بدنبال آن چیزی باشند که موجب نشاط و شادی خود و دیگران در این دنیای ناپایدار شود . انسان های متفکر و بینا به وضعیت گذشتکان و آنچه بر سر آنها و داشته های آنان آمده ، عبرت می گیرند و از بسیاری از رفتارهایی که موجب رنجش و ناراحتی همنوعان خود می گردد پرهیز مینمایند . انسانهای حیله گر ، بد طینت ، حسود ، دروغ زن ، جاه پرست ، دامساز و فنته انگیز ، فراموش می نمایند که دنیا ب

همسر نیکوس کازانتزاکیس، نویسنده بزرگ یونانی: من در هیچ‌کجای دنیا ندیده‌ام مزار شاعر بزرگی زیارتگاه مردم باشد. شاید شما تنها ملتی باشید که با شاعرانتان چنین ارتباط معنوی عمیقی دارید و چنان ارجی برایشان قایلید. رونمایی از کتاب پنج اقلیم حضور. که شاعر چو رنجد بگوید هجا. بماند هجا تا قیامت بجا. فردوسی. دکتر حامد فولادوند: داریوش شایگان از اندیشه‌ورزان و فرزانگان کشور است و اثرش، «پنج اقلیم حضور» بحث مهم خصلت شاعرانگی مردم ایران‌زمین را دوباره باز کرده است. نگاه ایشان بیشتر فرهنگ‌شناختی و فلسفی است و نقش شاخص شعر و ادب را در تدوین فرهنگ ایرانی- اس

این یادداشت در زمانی نوشته شده که صادق چوبک در قید حیات بود، نویسنده این مطلب، دکتر انور خامه‎ای، سالهای سال در فضای فرهنگ و اندیشه (و البته سیاست!)حضور داشته و لااقل به عنوان یک ناظر با بسیاری چهره‎های بزرگ ادبیات و فرهنگ این دیار از نزدیک مراوده داشته و از این منظر حرفهای جالب و ناگفته زیادی برای گفتن داشته که برای نمونه دکتر انوخامه‎ای در کتاب «چهار چهره» بخشی از دیدگاه‎ها و خاطرات خود را درباره صادق هدایت، ذبیح بهروز و… نوشته که اثری در خور اعتنا و خواندنی‎ست. از همین روی نیز خواندن نوشته زیر برای علاقمندان چوبک خالی از لطف نخواهد بود. ***

مهستی گنجه‌ای، پروین اعتصامی، شمس کسمای، سیمین بهبهانی و فروغ فرخزاد تنها شاعران زن ایرانی نیستند. شمار شاعران زن خصوصا در دوره معاصر آن قدر زیاد هست که چندین دفتر از برای آن منتشر کرد. اما شما در این مجال کوتاه با پنج شعر از 5 شاعر بزرگ ایرانی آشنا می‌شوید؛؛ شاعرانی که هر کدام از منظری خاص یکی از مهمترین شاعران تاریخ ادبیات ایران هستند. مهستی گنجه‌ای. ما را به دَمِ پیر نگه نتوان داشت. در حُجرهٔ دلگیر نگه نتوان داشت. آن را که سَرِ زلف چو زنجیر بُوَد. در خانه به زنجیر نگه نتوان داشت. پروین اعتصامی. ای خوش از تن کوچ کردن، خانه در جان داشتن. روی

نزدیک به چهار دهه پیش «کلیات» سعدی به تصحیح بهاء الدین خرمشاهی منتشر شد اما این تنها تصحیح خرمشاهی از سعدی نبوده چرا که چند سالی بعد از آن، او باز به سراغ «کلیات» رفت و با بازبینی در تصحیح اول و افزودن مواردی به آن، چاپ دیگری از «کلیات» به دست داد و هر دو تصحیح تا امروز چندین بار چاپ شده اند. انتشار جداگانه «گلستان»، «بوستان» و کتابی با عنوان «کم خوانده های سعدی» تازه ترین کاری است که خرمشاهی بر روی سعدی انجام داده و این سه کتاب این روزها در انتشارات دوستان منتشر شده اند. خرمشاهی در این سه کتاب نیز مواردی را به تصحیح های قبلی افزوده و ضمنا با

دوران پادشاهی کیکاووس ، شاه خودکامه ی ایران زمین به پایان رسیده است و اکنون کیخسرو ، فرزند سیاوش بر تخت سلطنت تکیه زده. کیخسرو پادشاهی دادگستر، رعیت نواز و مهربان است. یکی از روزهای اردیبهشت به فرمان کیخسرو مجلسی ترتیب داده شد تا مردم رو در رو شکایت ها و صحبت هایشان را با پادشاه در میان بگذارند. گیو و پسرش بیژن ، گودرز، گرگین و پهلوانان دیگر نیز حضور داشتند. یکی از شکایت ها مربوط به پیرمردی از آرمانیان بود . آرمانیان در اطراف مرز شمالی ایران و توران زندگی می کردند. پیرمرد از وضع نابه سامان آن جا و حمله های رعدآسا و ویرانگر گرازان وحشی و حیوان

محمدتقی بهار، ملقب به ملک‌الشعرا، شاعر، ادیب، نویسنده، روزنامه‌نگار و سیاست‌مدار معاصر ایرانی بود. او شاعر قرن حاضر است که در زمان مبارزات مشروطیت زندگی می کرده و بخشی از اشعار وی درباره مبارزه با استبداد است بهرحال در سال 1317 قصیده بلندی در وصف نوروز و زیبایی های طبیعت سروده که بخشی از آن در اینجا نقل آورده می شود :. بهار آمد و رفت ماه سپند. نگارا در افکن بر آذر سپند. به یک باره سر سبز شد باغ و راغ. ز مرز حلب تا در تاشکند. بنفشه ز گیسو بیفشاند مشک. شکوفه به زهدان بپرورد قند. به یک هفته آمد سپاه بهار. ز کوه پلنگان به کوه سهند. جهان گر جوان شد

میلاد عظیمی درباره اعتقادها و نگرانی‌های هوشنگ ابتهاج (ه. ا. سایه) در حوز�� شعر سخن گفت. به گزارش خبرنگار ادبیات ایسنا، این پژوهشگر و نویسنده کتاب «پیر پرنیان‌اندیش» (خاطرات هوشنگ ابتهاج) در سخنانی با موضوع «تاملات در شعر و اندیشه هوشنگ ابتهاج» که در قالب نوشتاری با عنوان «آخرین پیمانه شبگیرِ این خمخانه» در مراسم پایانی جایزه کتاب سال شعر خبرنگاران و در بخش تجلیل از سایه ارائه شد گفت: نخستین دفتر شعر سایه با نام «نخستین نغمه‌ها» به سال 1325 منتشر شد؛ یعنی نزدیک به 70 سال پیش. امروز دلبستگان به شعر پارسی، به یاد و شادیِ شاعری گردآمده‌اند که دست

حکیم ابو محمد الیاس نظامی گنجوی در قرن ششم هجری می زیسته و زادگاه او شهر گنجه است . آرامگاه این شاعر در همین شهر است که دردوره قاجار به وسیله دولت آذربایجان شوروی باز سازی شد. او از استادان بزرگ و از ارکان شعر فارسی است . نظامی شاعری پر کار بود که غیر از دیوان قصاید و غزلیات ، پنج مثنوی مشهور به نام پنج گنج دارد و به آن خمسه نظامی هم گفته می شود نخستین مثنوی منظومه مخزن الاسرار و از مهمترین مثنوی های شعر فارسیست . مثنوی بعدی خسرو و شیرین که از جمله داستان های اواخردوره ساسانی است . سومین مثنوی منظومه ی مشهور لیلی و مجنون و برگرفته از داستان

تا به حافظ می‌رسیم، همزمان شگفتیهای حضور او در هستی، یکی پس از دیگری بر ما جلوه می‌کند. هر شگفتی ما را به شگفتی دیگر می‌برد. مشکل بتوان فقط از یک بُعد حضور او سخن گفت. در طول تاریخ بشری، تا آنجا که می‌دانیم، هیچ کتاب شعری مورد تفأل قرار نگرفته است، نه در ایران و نه در جهان، نه پیش از حافظ و نه پس از او. این جای یگانه و ویژه می‌تواند سرفصل تازه‌ای از شناخت حافظ باشد. به ناامیدی از این در مرو بزن فالی. بود که قرعۀ دولت به نام ما افتد. تا به حافظ می‌رسیم، همزمان شگفتیهای حضور او در هستی، یکی پس از دیگری بر ما جلوه می‌کند. هر شگفتی ما را به شگ

استاد مشفق کاشانی شامگاه یکشنبه 28 دی در خانه شاعران ایران جان به جان آفرین تسلیم کرد. به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، او یکی از غزل سرایان چیره دست معاصر بود که شعرهای درخشانی را از خود به یادگار گذاشت. با هم چند شعر از سروده‌های زنده یاد استاد مشفق کاشانی را می‌خوانیم. دانی که نو بهار جوانی چه‌سان گذشت؟. زود آنچنان گذشت، که تیر از کمان گذشت. نیمی به راه عشق و جوانی تمام شد. نیم دگر به غفلت و خواب گران شد. صد آفرین به همت مرغی شکسته بال. کز خویشتن شد و، از آشیان گذشت. افسرده‌ای که تازه گلی را ز دست داد. داند چه‌ها به بلبل بی خانمان گذشت. بنگر به

بگذارید از سربرگ نامه شروع کنم: کاغذ نامه ای که صادق هدایت خطاب به برادرش محمود خان هدایت نوشته، مربوط به کافه‌ای است که هنگام نوشتن نامه آنجا بوده، در ٢٧ ژویه ١٩٢9مصادف با پنجم مرداد ماه 1308. گویا "گراند کافه گیوم تل" در بندر لوهاور فرانسه؛ آن روزها پاتوق‌ هدایت بوده است. با کنجکاوی توانستم یک کارت پستال مربوط به همان سال و یک عکس از آن کافه متعلق به 7 سال پس از تاریخ نگارش این نامه را بیابم؛ کارت پستالی متعلق به 1929 و عکسی از سال 1936. اصل نامه هم در موزه رضا عباسی نگهداری می‌شود؛ همراه با نامه هایی دیگر و اشیایی مختصر از او همچون عینک ،

محمد بقایی (ماکان) می‌گوید: در ایران باستان به جشن و شادی توجه بسزایی داشته‌اند و بعدها این شادی در شعر شاعرانی چون رودکی، حافظ، خیام و . دیده می‌شود. او معتقد است کفه نشاط ادبیات فارسی بر موارد اندوهگین می‌چربد. این نویسنده و پژوهشگر در گفت‌و‌گو با خبرنگار ادبیات خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، با بیان این‌که فرهنگ هر جامعه‌ای را باید از ریشه‌هایش مورد بررسی قرار داد، اظهار کرد: پرداختن به مقطعی خاص از یک فرهنگ موجب نتیجه‌گیری درست نخواهد شد. اگر به ریشه‌های فرهنگ ایران توجه شود بن‌مایه‌های اصلی آن را شادی و نشاط شکل می‌دهد، زیرا در فرهنگ

یونس یونسیان:. مرگ یگانه دوست من است، دیگر به مرده ها حسادت نمی‌ورزم، من هم از دنیای آنها به شمار می آیم. من با آنها هستم، زنده به گور هستم. (داستان زنده به گور اثر صادق هدایت). برای صادق هدایت مفهوم راز و غرابت بسیار همبسته با زهرآگین بودن و کابوس وار بودن است و ارتباط اسرار آمیزی با نحس بودن افراد و مسیرهای‌شان دارد. نقش عدد سیزده در روایت های هدایت یکی از آن مواردی است که یادآور نقش اعداد، گذشتگان و نیرو های فراتر از انسان بر سرنوشت و مسیر انسان است. در زنده به گور به فردی اتریشی اشاره می شود که سیزده بار به اشکال و شیوه های گوناگون خودک

«گزیده ای از رباعیات خیام». بنگر ز جهان چه طرف بر بستم ؟ هیچ. وز حاصل عمر چیست در دستم ؟ هیچ. شـمع طـربم ولی چـو بنـشستم هیچ. من جام جمم ولی چو بشکستم هیچ. *****رباعیات خیام*****. چون عمر بسر رسد چه بغداد و چه بلخ. پیمانه چو پر شود چه شیرین و چه تلخ. خوش باش که بعد از من و تو ماه بسی. از سـلخ بـغره آیــد از غـره بـسلخ. *****رباعیات خیام*****. زان پیش که نام تو ز عالم برود. می خور که چو می بدل رسد غم برود. بگشای سر زلف بتی بند به بند. زان پیش که بند بندت از هم برود. *****رباعیات خیام*****. اکنون که ز خوشدلی بجز نام نماند. یک همدم پخته جز می خام